سرما

داشتم گشتی در بلاگ ها می زدم که این مطلب رو دیدم و چون مرتبط با مثلث خطر کوهستان بود گذاشتم تا شما هم مطالعه کنید.
آسيبهاي ناشي از سرما در سه گروه قرار مي گيرند:

1- كاهش دماي عمومي بدن (هيپوترمي عمومي)

2- سرمازدگيFrostbite

3- پاي سنگر مانده Trench Fook Immersion Foot injury


1-11 هـيـپـوترمي عمومي:

وقتي دماي بدن به زير 35 درجه سانتيگراد برسد، فرد به اغما مي رود و وقتي دما به زير 26 درجه سانتيگراد برسد، مرگ، روي مي دهد. براي ايجاد هيپوترمي، نياز به دماي خيلي پايين نيست، بلكه مي تواند در دماي 18 درجه سانتيگراد هم رخ دهد. مرطوب بودن بدن- كه ناشي از آب يا تعريق باشد – و خستگي شديد مسأله را پيچيده تر مي كند.


عوامل اصلي و مهم ايجاد هيپوترمي عبارتند از:

رطوبت و باد

از دست دادن آب

پوشش نامناسب

مصرف الكل يا نيكوتين در هواي سرد و عدم توجه به ايجاد پناهگاه و آتش
مرگ ممكن است ظرف مدت دو ساعت از شروع اولين علائم، رخ دهد

2-11 مراحل تظاهر هيپوترمي به ترتيب عبارتند از :

1- لرزيدن (براي توليد گرما كه به طور جبراني انجام مي دهد.)

2- بي تفاوتي، خواب آلودگي و بي حالي

3- از هوش رفتن، كه اغلب همراه با كاهش ضربان قلب و ميزان تنفس است .

4- يخ زدن اندامها

5- مرگ

3-11 علائم عمومي عبارتند از :

1- لرزش يك طرف بدن

2- لرزيدن غير قابل كنترل

3- تكلم آرام و مبهم

4- خطاي حافظه

5- قضاوت نادرست

6- اختلال در راه رفتن

7- گيجي

8- سفتي عضلات

9- آبي شدن رنگ پوست، پوست رنگ پريده و روغني، يا صورتي رنگ

10- گيجي حواس

11- عدم استاع( گشاد شدن) مردمك و واكنش ندادن آن به نور

12- احساس سفتي پوست

13- صورت متورم

14- كاهش ضربان قلب و تعداد تنفس

15- نبض ضعيف و نامنظم

16- خستگي آشكار

17- كاهش فشار خون

18- بيهوشي

بسياري از بيماران، هرگز دچار لرز يا رنگ پريدگي نمي شوند. گاهي تنها شكايات اوليه مصدوم «گيجي» است .

4-11 درمــان :

A) اگر مي توانيد بيمار را سريعاً به بيمارستان انتقال دهيد :

1- يك راه تنفس ايجاد كنيد،‌ اما بيمار را وادار به تنفس زياد نكنيد.

2- بيمار را سريعاً به پناهگاه مناسبي ببريد و وسايل گرم كننده را روشن كنيد .

3- هر لباس مرطوبي را از بدن بيمار خارج كنيد.

4- مراقب ضربانهاي نامنظم و كشنده قلب باشيد.

5- بيمار را با پتو بپوشانيد،‌ اگر كيسه هاي داغ در اختيار داريد آنها را روي شكم و سينه مصــــدوم قرار دهيد، ولي روي اندامها نگذاريد.

6- اگر ايست قلبي انجام شد،‌ احياي قلبي – ريوي (cpcr) را شروع كنيد .


B) اگر نمي توانيد بيمار را به بيمارستان انتقال دهيد :

او را در يك محفظه پر از آب گرم (در دماي 43-40 درجه سانتيگراد) قرار دهيد به هر حال حداقل بيمار را از سرما و باران خصوصاً اگر با وزش باد باشد، دور كنيد اگر مي توانيد پناهگاهي ساخته يا آتش روشن كنيد. گرم كردن مجدد بيمار بايد به آرامي صورت گيرد،‌ گرم كردن سريع مي تواند كشنده باشد .

* توجه:

اكثر بيماران مشكل خود را انكار مي كنند و در برابر كمك شما مقاومت مي نمايند. ولي شما بر مبناي علائم بيمار عمل كنيد، چرا كه قضاوت و منطق مصدوم قابل اعتماد نمي باشد. سپس:

1- او را با هر وسيله ممكن از سرما دور كنيد.

2- لباسهاي خيس را از بدنش در آوريد. شدت آسيب را با سنجش دماي مقعد به وسيله يك دماسنج بلند ارزيابي كنيد.

3- اگر بيمار آسيب ملايمي ديده است (دماي بين 5/25تا 36 درجه) اقدامات زير را انجام دهيد :
الف) مايعات گرم و شيرين به او بدهيد .

ب) لباسهاي خشك و گرم به او بدهيد .

ج) منبع گرمايي خارجي فراهم كنيد .

4- اگر بيمار نيمه هوشيار است:

الف)‌ او را بيدار نگه داريد .

ب) نوشيدني گرم

ج) آتش

5-11 سرمازدگي Frostbite

منظور از Frostbite منجمد شدن بافتهاي بدن است :

A) مرحله اول :

در اين مرحله،‌ درگيري نوك گوش، بيني،‌ گونه ها،‌ نوك انگشتان دست و پا و چانه وجود دارد .اين مرحله به تدريج ظاهر مي شود كه فاقد درد است. در اين مرحله جريان هواي گرم را در اين نقطه برقرار كنيد. هرگز پوست را مالش ندهيد، بلكه دستها را به زير بغل ببريد تا گرم شوند‌. در حين گرم شدن، در آن ناحيه سوزش احساس مي شود .

B) مرحله دوم :

در اين مرحله،‌ درگيري پوست و بافت زيرپوستي وجود دارد. در اين حالت پوست سفت است ولي بافت زير آن نرم است. هرگز پوست را مالش ندهيد. با گرم شدن مجدد پوست ارغواني و ابتدايي حس مي شود و بعد دچار سوزش مي شود، گرم كردن مجدد اغلب باعث تورم ناحيه مي شود.

C) مرحله سوم :

در اين مرحله، بافت زير پوست سفت مي شود. در اين مرحله تمام دست يا پا گرفتار است و ممكن است بافت، كاملاً از بين برود. قبل از منجمد شدن، بافت مورد نظر اغلب دچار درد شديد و سوزش مي شود .در حين گرم نمودن،‌ پوست آبي،‌ ارغواني مي شود و به شدت دردناك مي گردد و دچار تاولهاي بزرگ شده و حتي ممكن است سياه گردد. اگر پوست در معرض سرما، مرطوب بوده يا با جسم سرد در تمــــاس بوده باشد،‌ شدت آسيب بيشتر است .
اگر بافت، هنوز منجمد است تا زماني كه اقدامات خود را شروع نكرده ايد،‌ آن را منجمد نگه داريد. همچنين اگر خطر منجمد شدن مجدد وجود دارد عمليات گرم كردن بافت را هرگز آغاز نكنيد .

6-11 درمان براي مراحل B و C

گرم كردن تدريجي بافت سرمازده اشتباه مي باشد. بافت را سريعاً با آب 43-41 درجه سانتيگراد گرم كنيد. دماي آب را مرتباً با دماسنج چك كنيد و پيوسته آب گرم به آن اضافه كنيد. از اشعه باز آتش براي گرم كردن آب استفاده نكنيد چون ممكن است بيمار به طور اتفاقي دچار سوختگي شود. گرما بايد به طور يكنواخت توزيع شده و ثابت نگه داشته شود. اگر بافت سرمازده، بيني يا گوش مي باشد، آب گرم را روي آن بريزيد. عمل گرم كردن را آنقدر ادامه دهيد تا رنگ ناحيه مبتلا، قرمز يا آبي شود. براي ايجاد اين حالت حداقل 30 دقيقه گرم كردن لازم است. عفونت، مهمترين علت از بين رفتن بافت سرمازده مي باشد .


نواحي گرم شده را با ملايمت و با پارچه هاي استريل بانداژ كنيد. پنبه را بين انگشتان آسيب ديده قرار دهيد و در حين انتقال بيمار به بيمارستان اندام مبتلا را بالا نگه داريد .اگر بافت مبتلا به يكباره گرم شده آن را مجدد گرم نكنيد. هرگز به بيمار الكل ندهيد و در صورت امكان به بيمار چاي يا قهوه داغ بدهيد. اگر پاهاي او آسيب ديده اند اجازه ندهيد كه راه برود.

* توجه:

به بيمار اجازه سيگار كشيدن ندهيد چرا كه نيكوتين سيگار شريانها را منقبض مي كند و جريان خون را به ناحيه مبتلا بيشتر كاهش مي دهد .

7-11 پاي سنـگرمانده Trench foot:

اين حالت، وقتي رخ مي دهد كه پاهاي شخص براي چند ساعت يا چند روز در معرض رطوبت يا دماي پايين (اندكي بالاتر از دماي انجماد) قرار داده مي شود. سوء تغذيه و استرس اين ضايعه را تشديد مي كند .در ابتدا سرد،‌ متورم و بي حس هستند. پوست روي پا سفيد و چين و چروك دار مي گردد و ممكن است دچار تورم شديد شود پس از اينكه پاها گرم شدند قرمز متورم و داغ مي گردند و اغلب تاول مي زنند. از آنجا كه جريان خون مختل شده ممكن است پاها سياه شوند و اين مسأله به پوست اعصاب و عضلات آسيب مي رساند.

8-11 درمــان :

پاهاي بيمار را به مدت 8-6 ساعت در روز، خشك نگه داريد و به فرد بگوييد كه در طول اين مدت كفشها و جورابهايش را در آورد. به آرامي پاها را گرم كرده، ناحيه مبتلا را تميز كنيد و از پارچه استريل استفاده نماييد، تاولها را نتركانيد. بيمار را به بيمارستان منتقل كنيد. تهويه كافي براي بهبود لازم است

راه های جلوگیری یا کاستن تعریق در حین ورزش

تا به حال شده به این فکر کنید که چرا در حین راه رفتن معمولی عرق نمی کنیم یا حداقل خیلی کم عرق می کنیم ؟

بد نیست بدانیم که بدن انسان زمانی به تعریق می افتد که اکسیژن لازم برای انجام فعالیت به بدن او نرسد. همانطور که شاید شما در حین حل یک مسئله پیچیده ریاضی ممکن است عرق کنید در حین انجام یک فعالیت نسبتا سنگین ورزشی نیز ممکن است عرق کنید، تعریق در هر دوی این دو فعالیت مثل هم است فقط با این تفاوت که در یکی به علت فعالیت زیاد مغز تعریق می کنیم و در دیگری به علت فعالیت زیاد ماهیچه های شما .
آیا شما پس از تمرین زیاد در ریاضی ، در حین حل آن مسئله پیچیده هم باز عرق می کنید ؟ مسلم است که عرق نمی کنید چون مغز شما دیگر برای حل چنین مسائلی نیازی به تفکر زیاد ندارید این درست مثل همان ورزش است اگر شما در ابتدای شروع هر ورزشی تعریق می کنید این اصلا چیز غیر طبیعی نیست بلکه با تمرین بیشتر در آن ورزش دیگر آن فعالیت برای ماهیچه های بدن شما عادی می شود و همچون آن مسئله ریاضی نیاز به اکسیزن زیادی نداریم .
اما چگونه به این راه حل دست یابیم، خود یک مسئله است . در اینجا من قصد دارم چند راهی برای تسریع در رسیدن به این هدف ، برای شما عزیزان ذکر کنم:
1. گاهی اوقات باید به این توجه کنید که شما چگونه نفس می کشید و آیا نحوه تنفستان درست است یا نه!!! بهترین روش تنفس در هر حالتی استفاده از ماهیچه های ناحیه دیافراگم (یا همان آبگاه) است زیرا این ماهیچه ها نه تنها انرژی زیادی نمی برند بلکه باعث می شوند که شما از تمامی فضای شش های بدنتان استفاده کنید که این امر سبب کاهش نیاز شما به نفس کشیدن های پیاپی است.
2. یکی دیگر از نکاتی که می باید در حین تنفس به آن دقت کنیم این است که همیشه سعی کنید در حین دم با بینی نفس بکشید و در حین بازدم با دهان نفستان را بیرون بدهید این امر سبب می شود تا در زمان ورود هوای تازه به بدنتان اول با عبور از مجرای بینی ابتدا هوای ورودی تصفیه شود و دوم سبب از بین رفتن تشنگی به هنگام تنفس می شویم و با خروج بازدم از دهان سبب می شویم که هوای خروجی بدن که مقداری حاوی بخار آب است از دهان خارج شود که باز هم به تر ماندن دهان کمک می کند، که این به خودی خود سبب می شود که شما در حین ورزش به آب کمتر و در نتیجه طلب کمتر آب بدن به تعریق هم شوید.
3. بهتر است در ابتدای هر ورزشی کمی لباس بیشتر بپوشیم تا بدنمان گرم بماند و بعد در حین ورزش با گرمتر شدن بدن از لباس ها کم کنیم این کار سبب از بین رفتن انرژی بدن برای گرم کردن ابتدای ورزش است .
در انتهای این مبحث بهتر است بگویم هیچ شخصی در دنیا وجود ندارد که در حین تحرک زیاد تعریق نداشته باشد ولی هر شخصی در دنیا می تواند با تمرین از میزان تعریق خود بکاهد وشما کوهنورد عزیز باید به این فکر کنید که یکی از سه قطب مثلث خطر کوهستان رطوبت است این رطوبت یعنی همان تعریق شما که سبب مرطوب ماندن لباس شما می شود.پس چه بهتر که از همین امروز تلاش کنید تا از تعریق خود در حین ورزش های سنگینی مثل کوهنوردی بکاهید تا از یک قطب مثلث خطر نجات یابید.