۱۳۹۱ فروردین ۲۹, سه‌شنبه

بیماری‌های ارتفاع - بخش اول


علائم فیزیولوزیکی در ارتفاع
ارتفاع بالا چیست؟ آن شامل ارتفاعی بین 5000 تا 11500 فوت (1524تا 3505 متر) بالاتر از سطوح آزاد دریا می‌باشد. ارتفاع خیلی زیاد شامل ارتفاعی بین 11500 تا 18000 فوت (5486متر) و ارتفاع فوق العاده زیاد به ارتفاع بالاتر از 18000 فوتی گویند.
فشار اتموسفریک ( همان چیزی است که با فشار سنج اندازه‌گیری می‌شود و بیشتر با فشار هوا آن را می‌شناسند ) که با اندازه گیری  نیروی هوا بر یک سطح بدست می‌آید. در ارتفاعات پایین این فشار زیاد می‌باشد ، از آنجایی که مولکول‌های هوا از وزن هوای بالای آن‌ها فشرده ‌تر است. اگرچه در ارتفاعات زیاد (بالا) ، فشار کاهش می‌یابد و مولکول‌های هوا پراکنده‌ترند.
درصد اکسیزن موجود در هوای سطح دریا به مانند ارتفاعات بالا حدودا 21% می‌باشد اما به دلیل پراکنده بودن هوا در آن ارتفاع با هر تنفس میزان اکسیژن کمتری به بدن منتقل می‌گردد. وقتی شما در ارتفاع 12000 فوتی نفس می‌کشید ، 40% کمتر و وقتی در راتفاع 18000 فوتی نقس می‌کشید 50% کمتر از سطح دریا اکسیژن به بدنتان می‌رسانید. پس بنابراین در فعالیت‌های فیزیکی ( مثل کوهنوردی و راهپیمایی ) شما باید انتظار داشته باشد که نیاز به تنفس بیشتری در زمان‌های کوتاهتری دارید.
در ارتفاعات زیاد، بدن شما نیاز به : ساخت بیشتر گلبول های قرمز تا اکسیژن بیشتری به رگ‌های خونی برساند، ورود هوا در بخش‌هایی از ریه که به طور معمول از آن‌ها استفاده نمی‌شود و تولید سنتاز سیترات ، آنزیم ویژه‌ای که کمک می‌کند اکسیژن موجود  در هموگلوبین راهی بافت‌های بدن شود. ارتفاع بالا  باعث افزایش ضربان قلب ، تنفس پی در پی و تکرر ادرار می شود. رطوبت پایین و فشار هوای کم در ارتفاعات بالا باعث می‌شود که رطوبت از پوست و ریه شما به سرعت تبخیر گردد و باعث افزایش نیاز بدن شما به آب برای هیدراته نگهداشتنش ، در حین فعالیت است.
هنگامی که بدنتان مایعات از دست می‌دهد عروق خونی شما تلاش می‌کند که این اثر را با نگهداشتن آب و سدیم در کلیه‌هایتان از بین ببرد . در نتیجه حتی مایع بیشتری در بدنتان ساخته می‌شود و سرعت حرکت خون در رگ‌هایتان کاهش می‌یابد. این مایعات اضافه می‌تواند درون بافت‌های بدن شما برود و باعث اِدِما (تورم صورت و پا) گردد. اِدِم بیشتر در بانوان رایج است . دلیل روشنی برای این موضوع وجود ندارد ولی محققین گمان می‌کنند که به دلیل هورمون‌های زنانه و چرخه قاعده‌گی است. این وضعیت همیشه نشانه بیماری ارتفاع نیست( این می‌تواند ناشی از سوء تغذیه و بیماری‌های دیگر در ارتفاعات پایین باشد.) بنابراین این می‌تواند بیماری ارتفاع باشد در صورتی که هیچ نشانه ‌ای از علائم موارد بیان شده نباشد. درحالی که اِدِم(تورم) می‌تواند با صعود بیشتر گردد اما پس از فرود بهبود می‌یابد.
هنگامی که بدن شما در خواب است ، تلاش می‌کند که تعادلی بین اکسیزن و دی اکسید کربن برقرار کند.  لذا این کار را با تنفس متناوب (پی در پی) (Periodic breathing ) انجام می‌دهد. این نوع تنفس یک چرخه است که با کاهش تنفس پس از یک وقفه ( وقفه‌ای از 3 تا 15 ثانیه) ایجاد می‌شود. تنفس به حالت عادی باز‌می‌گردد، زمانی که دی اکسید کربن خون به حد متعادلش رسید که این حد باعث بهبود کارایی مغز می‌گردد. این نوع تنفس بیشتر در ارتفاعات بالا رایج است و به خودی خود نشانه بیماری ارتفاع نمی‌باشد اما باعث می‌شود افرادی که به آن دچار گشته‌اند ، احساس کرختی، سستی و خستگی کنند.
با تشکر از سوان در سرکیسیان 

۱ نظر:

ناشناس گفت...

مرسی از مطالب آموزنده ای که مطرح کرده اید.